Ağaçları Dondan Korumanın Yolları

Ağaçları Dondan Korumanın Yolları

Ağaçları Dondan Korumanın Yolları

Kış aylarında meydana gelen don olayları, özellikle meyve ağaçları ve hassas bitkiler üzerinde büyük zararlara yol açabilir. Dondan kaynaklanan hasarlar, bitkilerin hücrelerinde buz kristallerinin oluşmasıyla başlar ve bu durum hücre duvarlarını yırtarak bitkiyi zayıflatır. Bu nedenle, ağaçların don olaylarına karşı korunması, hem tarımsal üretimde hem de bahçe düzenlemelerinde son derece önemlidir. Bu makalede, ağaçları dondan korumanın yolları, don olayının etkileri, ve koruma teknikleri gibi konulara anahtar kelimelere uygun bir şekilde değinilecektir.

1. Don Olaylarının Etkileri

Don, sıcaklığın 0°C’nin altına düşmesiyle ortaya çıkar ve özellikle gece saatlerinde ağaçlar üzerinde ciddi hasara yol açar. Donun ağaçlar üzerindeki etkileri şu şekildedir:

• Yaprak Yanıkları: Don, yapraklarda kuruma ve yanık izleri bırakır. Bu, fotosentez kapasitesini düşürerek ağacın büyümesini engeller.
• Meyve Hasarı: Erken ilkbahar donları, meyve tomurcuklarına zarar vererek meyve oluşumunu engeller.
• Kabuk Çatlakları: Aşırı soğuk, ağacın gövdesindeki kabuklarda çatlaklara neden olabilir ve bu durum zararlı böceklerin ve hastalıkların girmesine olanak tanır.
• Kök Donması: Toprak donduğunda, ağacın kök sistemi zarar görebilir ve besin maddelerinin taşınması engellenebilir.

Don olaylarının bu tür zararlı etkilerini minimize etmek için alınabilecek birçok önlem bulunmaktadır.

2. Ağaçları Dondan Koruma Yöntemleri

Çeşitli ağaçları dondan korumanın yolları vardır ve bunlar, don olayının şiddetine ve bölgenin iklim koşullarına göre çeşitlenir. İşte ağaçları dondan korumanın etkili yolları:

a. Mulch Uygulaması (Malçlama)

Mulch (malç), bitki köklerini korumak amacıyla toprağın üzerine serilen organik veya inorganik materyallerdir. Don tehlikesi olan dönemlerde, ağaçların etrafındaki toprağa malç uygulamak, köklerin donmasını önler. Malçlama sayesinde toprak ısısını daha uzun süre muhafaza eder, bu da bitkinin köklerinin zarar görmesini engeller. Malçlama için şu materyaller kullanılabilir:

• Saman
• Ağaç kabukları
• Çim artıkları
• Kompost

b. Don Perdesi veya Örtüsü Kullanma

Don perdesi, özellikle küçük meyve ağaçları ve fidanlar için etkili bir koruma yöntemidir. Bu perdeler, don olayının gerçekleşeceği gecelerde ağaçların üzerine örtülerek sıcak havanın korunmasına yardımcı olur. Aynı zamanda, bahçe marketlerinden temin edilebilecek don örtüleri veya gece örtüleri de kullanılabilir. Bu örtüler:

• Bitkiyi soğuktan izole eder.
• Donun neden olduğu ani sıcaklık değişimlerine karşı koruma sağlar.

Bu örtülerin sabahları kaldırılması, bitkilerin gün içinde güneş ışığı almasını sağlayarak daha sağlıklı büyümelerini destekler.

c. Su Uygulaması

Su uygulaması, don gecelerinden önce ağaçların sulanması ile yapılan bir işlemdir. Su, toprağın ve çevresindeki havanın sıcaklığını sabit tutmaya yardımcı olur. Ancak bu işlemde dikkat edilmesi gereken önemli bir nokta, suyun çok fazla olmamasıdır. Toprak suyla dolduğunda, kökler su birikintisi altında kalarak çürüyebilir. Bu yöntem, özellikle kısa süreli don olaylarında oldukça etkilidir.

d. Rüzgar Perdeleri

Don olaylarının etkisi, soğuk hava akımlarının bitkiler üzerine doğrudan temas etmesi ile artar. Rüzgar perdeleri kullanmak, soğuk havanın ağaçlara ulaşmasını engelleyerek donun zararını minimize eder. Ağaçların etrafına yerleştirilecek yüksek çitler, perdeleme görevi görerek rüzgârın şiddetini azaltır. Bu yöntem genellikle büyük ağaçların çevresinde uygulanır.

e. Sisleme ve Buhar Kullanımı

Don tehlikesi olan gecelerde, sisleme veya buhar püskürtme cihazları kullanarak havadaki su buharı oranı artırılabilir. Su buharı, don olayının meydana geldiği anda havada bir yalıtım tabakası oluşturur ve ağaçların üzerindeki sıcaklığı korur. Bu yöntem, büyük bahçelerde ve tarım alanlarında profesyonel cihazlarla uygulanır.

3. Ağaçları Dondan Korumanın Yolları Diğer Teknikler

a. Toprak Isıtma

Ağaçların etrafındaki toprağın sıcaklığını artırmak için ısıtıcı kablolar veya toprak ısıtma sistemleri kullanılabilir. Bu sistemler, köklerin donmasını engelleyerek ağacın daha sağlıklı kalmasını sağlar. Özellikle narenciye ağaçları gibi don olaylarına karşı daha hassas olan bitkiler için oldukça etkilidir.

b. Don Spreyleri

Piyasada satılan don önleyici spreyler, ağaçların yaprak ve gövdelerini koruma altına alır. Bu spreyler, bitki yüzeyinde ince bir tabaka oluşturarak don olayına karşı yalıtım sağlar. Genellikle erken ilkbahar ve geç sonbahar aylarında kullanılır. Don spreyleri, bitkilerin fotosentez yapmasını engellemeden koruma sunar.

c. Zamanında Budama

Ağaçların sağlıklı kalması ve don olaylarına karşı daha dirençli olması için doğru budama tekniklerinin kullanılması önemlidir. Ağaçların fazla dalları ve zayıf kısımları budanarak hava akışının düzgün bir şekilde sağlanması, ağaçların don zararını azaltabilir.

4. Ağaçları Dondan Korumanın yolları için Zamanlama

Ağaçların dondan korunması için alınacak önlemlerin zamanlaması büyük önem taşır. Don olaylarının en sık görüldüğü dönemler şunlardır:

• Geç Sonbahar: Sonbahar sonlarında, özellikle gece sıcaklıkları aniden düşebilir. Bu dönemde ağaçların etrafına malç serilmesi, don örtülerinin hazırlanması gibi koruma yöntemleri uygulanmalıdır.
• İlkbahar Başlangıcı: Erken ilkbaharda, çiçeklenme dönemine giren ağaçlar don tehlikesi ile karşı karşıya kalabilir. Bu dönemde don perdesi kullanımı veya su uygulaması gibi yöntemler tercih edilebilir.

5. Don Koruma Önlemleri ile Sağlıklı Ağaçlar

Ağaçları dondan korumanın yolları, uzun vadeli sağlıklı büyüme ve yüksek verimli meyve üretimi için kritik bir adımdır. Malçlama, don örtüsü kullanma, su uygulaması gibi pratik yöntemler, her tür ağaç için kolayca uygulanabilir. Bunun yanında, sisleme, toprak ısıtma sistemleri gibi daha profesyonel yöntemler, geniş tarım alanlarında ve büyük bahçelerde etkili sonuçlar verir. Ağaçların dondan korunması, doğru zamanlama ve uygun tekniklerin bir arada kullanılması ile başarılı olur.

Bu sayede hem meyve verimi yüksek olur hem de ağaçlar sağlıklı bir şekilde gelişir. Don olaylarıyla mücadele etmek, doğal çevreyi korumanın ve tarımsal üretimde sürekliliği sağlamanın önemli bir parçasıdır.

İçanadolu’da kışlar soğuk, soğuk olmasına soğuk da ağaçlar bir şekilde kendilerini koruyorlar. Yıkıcı olan ilkbahar soğukları oluyor. Mart başlarında Güneş kendini gösterip havalar bir hafta sıcak gitti mi hemen çiçek açıyor ağaçlar. Sonra havalar sıfır dereceye düşünce birçoğu gidiyor ağaçlardaki meyve çiçeklerinin. Kalan çiçekler bize yeter diyorsunuz kalan çiçeklerde meyveye dönüyorlar fakat Nisan ayının son haftası (hiç şaşmıyor) hava sıfırın altındaki derecelere düşün geceleri küçücük meyvelerinizi de soğuk vuruyor ve onlarda gidiyor. O zaman ağaçları dondan korumanın yolları nedir diye araştırmaya başlıyorsunuz.

Ankara’da çöl iklimi yaşanıyor adeta. Gece gündüz sıcaklık farkı çok fazla. Çok şeyler denedik ağaçları dondan korumanın yollarını bulmak için. Hatta birkaç yıl önce ağaçları örttük. Koca koca ağaçları don örtüsü ile sarıp sarmaladık. Rüzgar çok olduğu için dallar sallandıkça yırtıyor örtüyü, bağladık zımbaladık ama boşuna. O da koruyamadı ağaçlarımızı. Bundan ders çıkardık. Ağaçlar örtülmezmiş! Dallardan kırılan oldu. Tomurcuklar döküldü. Gözler harap oldu. Bazı ağaçları toparlamamız zor oldu. Bize de çok büyük tecrübe oldu.

Kafamıza koyduk ağaçları dondan korumanın yollarını bulacağız. Bir yıl da bakteri kökenli antifiriz kullandık. Çokta düzenli olamadı onu denememiz. Uygulamak için uygun hava koşullarını yakalamak zor oluyor. Hava sıcak olması gerekiyor, rüzgar olmayacak, suyun ph ı ayarlanacak bir çok kriteri var… Ama şöyle bir faydasını gördük o sene mevcut meyveler çok iri, kaliteli ve lezzetli oldu.

Bu sene kullanma talimatına uygun şekilde tekrar kullanıp denemeyi düşünüyoruz. Yapraklar dökülünce, tam kışa girmeden uygulayacağız. Sonra ikinci uygulamasını gözler oluşmaya başladığında, tomurcuk zamanı, hatta çiçek zamanı tekrar deneyelim diye düşünüyoruz bakalım ne olacak, sonucu buradan yine sizlerle paylaşırız.

Bir de bu yıl bir makalede okumuştum potasyum ağaçlarda donma derecesini düşürüyor diye. Kışa girmeden son sulama suyu ile birlikte potasyum vermeyi düşünüyoruz. Bu yıl toprağın gübrelemesini ilkbaharda yapacağız. Çünkü gübre de bulunan azot ağaçlarda donma derecesini yükseltiyormuş. Deneyip göreceğiz.

Aslında etrafında yapılaşma olan yerlerde bizimki kadar ağaçlarda don sıkıntısı olmuyor. Bizim hobi köyümüz açık arazi de olduğu için sıkıntı yaşıyoruz. O kadar ilginç ki birkaç kilometre ilerimizdeki ağaçlar dondan zarar görmezken bizim ağaçlarımız mahvoluyor.

Yapacak bir şey yok. Sonuçta bu uğraşıdan para kazanmak gibi bir amacımız yok ama geçimini bu şekilde sağlayanların Allah yar ve yardımcısı olsun.

Uzman Bilgileri sayfamız da ilginizi çekecektir.